Chương 111: Thành thật với nhau

Tuy hôm nay Trương Lực Thăng và nhân viên ban trù bị mới đến Đông Hoa, nhưng trước khi đến đã thỏa thuận thuê một dãy nhà phía bắc Nam viên tân bán làm trụ sở lâm thời, còn thuê ba chiếc xe từ chính phủ để sử dụng khi cần thiết.

Dùng xong bữa, Tôn Á Lâm nghỉ lại nhà hàng, Trương Lực Thăng về thành phố; Thời gian gần đây Dương Hải Bằng phải xã giao nhiều, uống rượu khó mà khống chế, cũng thuê lái xe riêng, thuận tiện chở Triệu Đông về luôn.

Thẩm Hoài đợi Trần Đan nghỉ việc, mới lái xe đến bệnh viện đón tiểu Lê; sau khi nghỉ học, tiểu Lê đi xe bus đến thăm Khấu Huyên, một mực ở lại trong bệnh viện. Thương thế hai người Dương Thành Minh, Khấu Huyên đã dần ổn định, chuẩn bị quan sát thêm một hai ngày sẽ chuyển về trạm y tế thị trấn tiếp tục tĩnh dưỡng.

Lái xe về lại thị trấn, thấy ngoài hẻm đứng một chiếc xe con, đến gần mới nhìn rõ là chiếc Nissan của Chử Hợp Lương.

Thẩm Hoài quẹo xe vào trong ngõ, thấy Trần Đan và tiểu Lê xuống xe vào nhà trước, xe Chử Hợp Lương mới từ từ tiến vào sau, giống như có ý không muốn trực tiếp chạm mặt khi hai người Thẩm Hoài và Trần Đan đang ở với nhau vậy…

Thẩm Hoài đẩy cửa xe, nhìn Chử Hợp Lương chạy qua, nói: “Chử tổng uống chưa đủ hay sao mà nửa đêm nửa hôm còn không về nhà nghỉ ngơi?”

“Ra khỏi nhà hàng mới nhớ ra còn công tác muốn báo cáo với Thẩm bí thư ngài?” Chử Hợp Lương cười nói.

“Vào nhà ngồi cái đã, nhưng mà ở đây không có nước trà, Chử tổng đừng chê.” Thẩm Hoài nói, cũng không biết Trần Đan có đưa nước nóng qua không, nếu không thì đúng là không cách nào pha trà mời khách được rồi.

Thẩm Hoài lôi chìa khóa ra mở cửa, thấy Chử Cường cũng xuống xe, mở cốp ra ôm hai bình Ngũ Lương dịch chạy lại. Thẩm Hoài giơ tay bảo ngừng, nói với Chử Hợp Lương: “Tiểu Chử là lính dưới tay tôi, tôi cũng không khách sáo với Chử tổng làm gì. Anh tay không đến đây, tôi coi anh là bằng hữu có thể giao tâm. Nếu anh cảm thấy tay không không tiện, vậy mọi người chia nhau về nhà mà ngủ, trễ thế này rồi…”

Chử Hợp Lương lúng túng cười cười, tỏ ý để Chử Cường thả hai bình rượu về lại trong xe.

Thẩm Hoài bật đèn lên, mở máy sưởi, để không khí trong nhà ấm dần, trừ hai chiếc sofa, phải kéo thêm một chiếc ghế dựa để Chử Cường ngồi xuống bên cạnh.

“Tôi đến Mai Khê công tác mới ba tháng, chẳng qua trước khi đến đây đã tìm hiểu khá rõ tình hình.” Thẩm Hoài chìa thuốc cho Chử Hợp Lương, nói: “Bất luận là nhận thầu kinh doanh hay tự mình mở xưởng, trong đám xí nghiệp tư nhân lớn nhỏ của Mai Khê, tình hình kinh doanh ở xưởng dệt không thể nói là tốt nhất, Chử tổng cũng không phải là người kiếm nhiều tiền nhất. Phía xưởng nhuộm tôi đang có ý thu hồi quyền nhận thầu, còn xưởng dệt tôi lại muốn Chử tổng anh tiếp tục làm lớn. Đến cùng là vì sao, chắc trong lòng Chử tổng cũng rõ ràng...”

Chử Hợp Lương gật gật đầu, nhưng không nói thêm gì cả.

Thẩm Hoài sắp lên làm bí thư đảng ủy trấn, đối với xưởng dệt nhuộm, hắn có gì không mãn ý, đều có thể giáo huấn hai ba câu, bất luận là đương mặt hay sau lưng.

Chử Hợp Lương lại không thể tùy tiện bàn luận sau lưng người khác vậy được.

“Làm doanh nhân cũng tốt, làm xí nghiệp cũng thôi, nhưng đã làm việc thì phải có giới hạn.” Thẩm Hoài nói: “Vấn đề xưởng nhuộm xả thẳng nước bẩn xuống sông tôi đã để tiểu Chử phát công văn xuống. Qua xuân tiết mà vẫn không thấy chỉnh sửa, tôi sẽ yêu cầu thu hồi quyền nhận thầu. Thị trấn không thể vì mấy chục vạn phí nhận thầu mỗi năm, mà để cả con kênh biến thành chỗ chứa rác đen sì kia được. Nghe nói hai năm trước Chử tổng đã tự bỏ tiền túi ra 50 vạn, xây hệ thống xử lý nước bẩn cho xưởng dệt. Tôi nghĩ, chỉ qua điểm này đã thấy anh nhìn xa hơn những người khác nhiều…”

Chử Hợp Lương không nghĩ đến mình chưa đưa nửa đồng tiền lễ, mà Thẩm Hoài đã nhìn ra ưu điểm của xưởng dệt trong đáy mắt.

Chử Hợp Lương nhìn không thấu tính cách che dưới quan quyền của Thẩm Hoài đến cùng hình thù như thế nào. Nhưng đêm khuya nghe Thẩm Hoài nói vậy, trong lòng khá cảm động, nói: “Có một số chuyện mình tự làm, vốn chỉ là không muốn để bà con hương thôn láng giềng chửi tổ chửi tông sau lưng…”

“Trừ điểm kia, phúc lợi cho nhân viên, nộp thuế đúng quy định, ở Mai Khê không một ai so được với Chử tổng cả?” Thẩm Hoài nói rằng: “Trước khi đến Mai Khê, tôi có nghe người ta nói Chử tổng không biết điều, so với đem tiền cống cho nhà nước, không bằng cầm ra phân chia cho công thương và quan viên chính phủ, còn có thể kết thêm mấy bằng hữu. Tôi còn biết ở Mai Khê Chử tổng không được các ông chủ tư nhân kia hoan nghênh cho lắm. Bởi anh nộp đủ, nộp đúng, không trốn thuế, những người khác muốn trộm trộm làm bừa càng khốn khó. Trước khi đến Mai Khê, nghe được việc này, cảm thấy người như anh mới đúng là doanh nghiệp gia có tầm nhìn, chính phủ muốn tăng cường nguồn thuế, tất phải đứng ra ủng hộ nâng đỡ những xí nghiệp như anh đi phát triển kinh tế địa phương…”

Trong nước, ông chủ tư nhân bất kể giàu có đến đâu, trước mặt quan viên chính phủ luôn phải thấp một đầu, dù là tên cán bộ khoa viên bé như hạt vừng cũng có thể mặt lạnh nhìn người. Chử Hợp Lương làm ăn mười mấy năm, trước sau ăn đủ khổ đầu, đây cũng là nguyên nhân khiến hắn giữ mình rất chính, trước mặt quan viên thường dè dặt thị yếu, và cũng là nguyên nhân chủ yếu để hắn đẩy con trai ruột vào công tác trong cơ quan chính phủ.

Một lúc lâu Chử Hợp Lương không biết nói gì mới tốt, trước đây hắn chỉ cảm thấy Thẩm Hoài tuổi trẻ quyền trọng, vừa đến Mai Khê đã áp Đỗ Kiến xuống dưới chân, hẳn phải là một thanh niên ngạo mạn không coi trời đất ra gì. Hơn nữa bối cảnh hắn đủ cứng, lại có chân tài thực học, xác thực có tư cách để ngạo mạn, có tư cách trong mắt không người.

Vì kéo gần quan hệ với Thẩm Hoài, Chử Hợp Lương đã phí rất nhiều noron thần kinh. Lúc này mới hoảng nhiên nhận ra, có lẽ hắn quá mức cẩn thận, dây dưa mãi đến giờ mới nghe Thẩm Hoài thổ lộ thật tình.

Tuy Thẩm Hoài chỉ lớn hơn con trai hắn chừng hai ba tuổi, nhỏ hơn hắn gần hai giáp. Nhưng đứng trước mặt Thẩm Hoài, trong lòng hắn hoàn toàn không có ưu thế về tuổi tác. Sự chững chạc và khí độ của Thẩm Hoài đã hoàn toàn chọc trúng tim tạng hắn.

“Thẩm bí thư quá khen, chỉ khiến tôi cảm thấy hổ thẹn.” Chử Hợp Lương nói.

“Tôi nghĩ đã nói đến mức này rồi, nửa đêm Chử tổng đứng đợi trước cửa, nếu thật có công tác gì cần báo cáo, chắc cũng có thể tri vô bất ngôn, ngôn vô bất tẫn chứ?” Thẩm Hoài cười nói, sự thực tế và tinh minh của Chử Hợp Lương không khác những ông chủ tư nhân bình thường, nhưng hắn làm việc có giới hạn, giữ mình quang minh chính đại hơn kẻ khác nhiều. Ném con trai vào cơ quan chính phủ, còn chuyện sản xuất, quản lý thị trường thì giao cho những người có năng lực phụ trách. Có thể thấy ông ta nhìn rất xa, rất rộng, cũng càng có độ lượng.

Dù chưa đưa được lễ, nhưng được lời nói vừa rồi của Thẩm Hoài đảm bảo, Chử Hợp Lương không băn khoăn nhiều, nói: “Tìm Thẩm bí thư báo cáo, là vì chuyện trong xưởng dệt…”

“Anh nói…” Thẩm Hoài đổi điếu thuốc khác, hắn thổ lộ thực tình với Chử Hợp Lương, cũng là hy vọng người kia nói thẳng, nói thật với mình.

Thẩm Hoài tự tin bản thân là kẻ có năng lực, cũng tin năng lực Chử Hợp Lương không kém. Hai người có năng lực trông chừng, thăm dò lẫn nhau, tác dụng có thể phát huy ra rất có hạn, tuyệt đối là một cộng một ít hơn hai, chứ không lớn hơn được. Đây là cục diện mà Thẩm Hoài không hy vọng nhìn thấy chút nào.

Bởi thế, Thẩm Hoài một mực chờ đợi có cơ hội giao đàm, giao tâm với Chử Hợp Lương. Trước đây hắn chỉ là phó bí thư, thế lực đã đủ, nhưng danh bất chính. Hôm nay lại khác, nhân dịp gặp này, Thẩm Hoài không muốn bỏ lỡ thêm nữa.

“Thiết bị máy móc trong xưởng có từ hồi trước khi tôi nhận thầu, đến năm 84 đổi qua một bộ phận, nhưng đương thời cũng không tính là đồ công nghệ hiện đại gì. Đầu năm nay những thiết bị ấy vẫn có thể hoạt động được, nhưng so với những nơi khác đã lạc hậu khá nhiều, ảnh hưởng đến hiệu suất. Ngoài ra giá lông cừu trong nước tăng nhanh quá, nguồn da dê ở Đông Hoa lại không sung túc, có đến tận mấy chục nhà xưởng thi nhau tranh hàng. Xưởng chúng tôi muốn phát triển tiến thêm một bước lại bị hạn chế rất lớn. Trong khi ở những thành phố lớn và thị trường xuất khẩu, hàng da thuộc rất được hoan nghênh, tôi muốn khếch đại quy mô công xưởng theo hướng này” Chử Hợp Lương đem ý tưởng trong đầu nói ra.

Thẩm Hoài gật gật đầu, nói: “Ánh mắt quan sát thị trường của Chử tổng rất nhạy bén, đối với tiền cảnh của mặt hàng da thuộc, tôi cũng có cách nhìn như anh. Tôi đoán Chử tổng muốn đổ tiền đầu tư đổi mới thiết bị, tiến hành đổi sang sản xuất sản phẩm mới. Nhưng kỳ hạn nhận thầu của xưởng dệt chỉ còn 2 năm, dù ký gia hạn thêm cũng là 5 năm một lần, có phải Chử tổng bận tâm một khi quyền nhận thầu bị mất, tiền đầu tư đổi mới thiết bị sẽ mất trắng?”

“Hắc!” Giờ Chử Hợp Lương mới thực sự cảm thấy phong cách nói chuyện của Thẩm Hoài cực khiến hắn thoải mái từ tận tâm can. Cũng xác thực học thức và năng lực hơn người của hắn, đúng là chỉnh đốn được xưởng thép như hôm nay hoàn toàn không phải nhờ may mắn, thầm nghĩ: Cái mà người xưa nói tri kỷ tương phùng đại khái là chỉ cảm giác này thôi. Đương nhiên hắn phải lo lắng đến thân phận và địa vị bản thân, cố áp chế hưng phấn trong lòng, nói: “Tôi phục anh rồi, đúng là trong đầu tôi đang nghĩ những điều này.”

“Đây là sai sót trong cơ chế nhận thầu hiện hành thôi.” Thẩm Hoài bình thản nói: “Chính bởi phía thầu khoán bận tâm vấn đề này, dù muốn khếch trương mở rộng sản xuất, lại phải chịu hạn chế nghiêm trọng, kinh tế địa phương vì đó mà ảnh hưởng lây… Nếu Chử tổng đã tới đây, chắc đã suy nghĩ chu đáo giải pháp rồi. Nói ra thử xem, thị trấn sẽ xem xét nghiêm túc.”

“Ở trước tôi hy vọng có thể kéo dài niên hạn nhận thầu, lên khoảng 10 năm hoặc giả 15 năm.” Chử Hợp Lương nói: “Hôm nay nghe Thẩm bí thư và giám đốc Trương tán gẫu, được mở mang rất nhiều. Chiếu theo quy định, cá nhân tôi có thể bỏ tiền mua lại xưởng dệt, không biết thị trấn có xem xét cho phương án này không?”

“Ban tư sản công hạch toán tổng giá trị xưởng dệt là 4 triệu.” Thẩm Hoài hỏi: “Chử tổng bỏ ra bốn triệu trả cho thị trấn, liệu trong tay còn bao nhiêu vốn để đầu tư?”

Những năm đầu thập niên 90, điều kiện cho xí nghiệp tư nhân vay vốn cực cao, không phải có ban tư sản công đứng ra bảo đảm là có thể vay được tiền. Theo chính sách kinh tế tổng thể, quốc gia vẫn kiên trì lấy phát triển hệ thống doanh nghiệp nhà nước và tập thể làm trung tâm, cái câu “bổ sung thêm kinh tế tư hữu” phải qua mấy năm nữa mới được viết vào tổng phương châm phát triển kinh tế của Đảng, của chính quyền.

Ngoài ra, đối với xí nghiệp tính chất bất đồng, lãi suất phải nhận cũng có cách biệt.

Không tính “tiền đen” đổ vào thông cửa lối, lãi suất chính quyền công khai là 10-16%. Xưởng thép Mai Khê là xí nghiệp hương trấn được huyện, thành phố trọng điểm nâng đỡ, có thể lấy được lãi suất ưu đãi thấp hơn 10%, trong khi xí nghiệp tư muốn móc được tiền từ ngân hàng, lãi suất thực tế rất ít khi có khả năng thấp hơn 16%, khoảng chừng 20-25%. Lãi suất cao đến vậy cũng là một trong những nguyên nhân khiến kinh tế dân doanh bị chế ước, không tìm được cơ hội vươn lên.

Chử Hợp Lương biết Thẩm Hoài khá tinh thông sự vụ kinh tế, liền không che giấu, nói: “Thừa chừng chưa đến 2 triệu, hoặc giả có thể vay thêm từ ngân hàng khoảng 1 đến 2 triệu nữa…”

Thẩm Hoài gật gật đầu, Chử Hợp Lương buôn bán đã lâu, rồi nhận thầu xưởng dệt cũng đến 3-4 năm, có thể gom góp được gia tài 6-7 triệu đã tương đương khả quan, rốt cuộc nhà nước mới tiến hành cải cách được hơn 10 năm.

“Tôi nói phương án, Chử tổng về xem xét thử.” Thẩm Hoài nói.

“Thẩm bí thư cứ nói.”

“Sau Nguyên Đán, quốc gia đã chính thức ban hành luật doanh nghiệp, không biết Chử tổng đã nghe qua.” Thẩm Hoài hỏi.

“Xem qua một chút.” Chử Hợp Lương trả lời.

“Tôi kiến nghị anh thành lập công ty hữu hạn, thị trấn lấy tư sản ở xưởng dệt nhập cổ phần, có thể không giữ quyền khống chế, không can thiệp vào quá trình hoạt động bình thường của công ty. Nhưng Chử tổng muốn giành được quyền khống chế, tất phải góp tiền vào tương đương. Ngoài ra xí nghiệp nào có nhà đầu tư nước ngoài tham dự, ở thị trường trong nước có ưu đãi và tiện lợi không nhỏ, Chử tổng có thể kéo thêm một ít…”