Chương 304: Tiến cử người hiền, cần gì tránh người thân

Giọng điệu Tào Tháo nghe có vẻ thương lượng, nhưng Tào Bằng cảm giác được y đã có quyết định rồi.

Trong đầu Tào Bằng vọng lại câu nói của Lý Nho: "Nếu như Tào Công đưa ra yêu cầu thì không nên do dự, đáp ứng trước rồi nói sau." Nghe qua thì dường như không phải là diệu kế gì. Nhưng trên thực tế, mưu sĩ hiến kế thường đoán chừng tâm tính của người khác mà cân nhắc lời nói.

Ví như những đánh giá của Quách Gia là thập thắng thập bại, thuộc về mưu kế toàn cục, không phải những mưu lược bình thường. Hoặc ví như người hậu thế nói một lời của Giả Hủ mà làm nhà Hán suy vong, thì thật ra phải cẩn thận suy nghĩ lại, không có gì cao thâm cả. Nếu nói trắng ra giống như thời nay thì: chúng ta dù sao cũng chết, liều mạng một phen thì có thể thắng, thua cũng chẳng đáng kể gì. Vì vậy nên Lý Thôi, Quách Dĩ mới triệu tập binh mã, vây thành Trường An, vãn hồi thế thua.

Theo như sách thuật thì: thời gian thích hợp, địa điểm thích hợp, lời nói thích hợp. Nói vậy nhưng nói dễ hơn làm. Cho nên nói, một lời nói có thể làm quốc gia hưng thịnh nhưng một lời nói cũng có thể khiến người mất nước. Cùng là một lời nói nhưng trong thời điểm khác, trường hợp khác thì sẽ có hiệu quả khác.

Một câu nhắc nhở của Lý Nho, thực sự là căn cứ vào bản tính của Tào Tháo mà nói. Hắn không hề xa lạ gì với Tào Tháo, thậm chí còn từng nghiên cứu kỹ lưỡng về con người Tào Tháo.

Chí ít trong thời điểm hai mươi hai chư hầu dẹp Đổng Trác, Tào Tháo thiếu chút nữa là bị Lý Nho tính kế giết chết. Phái người áp trận rồi sau đó phục kích. Ai mà có thể nghĩ ra kế sách đó? Nhưng chỉ một kế sách mà khiến gần như toàn quân Tào Tháo bị giết. Nếu như Tào Hồng không liều chết yểm trợ thì thậm chí Tào Tháo đã bỏ mạng chiến trường.

Tào Bằng nói:

-Nếu như thế phụ triệu hồi gia huynh, điệt nhi nghĩ là Bộ Chất có thể kế nhiệm.

-Bộ Chất?

Tào Tháo thở phào nhẹ nhõm. Nếu Tào Bằng đã nói ra người thay thế thì chứng tỏ là lòng dạ hắn vô tư. Chỉ có điều, Bộ Chất là người như thế nào?

-Bộ Chất, tự Tử Sơn, vốn là người của Bộ thị ở Hoài Âm. Năm Kiến An thứ hai, sau khi điệt nhi và gia huynh đến Hải Tây thì thái thú Trần Đăng từng tiến cử ba người. Một người tên là Vệ Tinh, người kiêu ngạo bất tuân, không muốn trợ giúp gia huynh cho nên bị điệt nhi mắng chửi, đuổi đi. Sau này, người này đi Giang Đông, tung tích không rõ ràng. Một người nữa là Đái Kiền, chính là người trước đây cùng Vương Húc đốt Hải Lăng, công thần chết cháy. Người này tính tình cương liệt, trung trực, đáng tiếc… Người thứ ba chính là Bộ Chất - Bộ Tử Sơn. Hắn bây giờ làm Diêm Độc trưởng, trước kia cũng từng tham gia cuộc chiến ở Quảng Lăng. Bộ Chất đi theo ta cũng lâu, hơn nữa là người thận trọng, rất tài hoa. Nếu thế phụ hỏi ta người nào có thể thay thế huynh trưởng thì ta xin tiến cử Bộ Tử Sơn.

Tào Tháo ban đầu chỉ muốn hỏi qua, không nghĩ là Tào Bằng thật sự sẽ tiến cử người nào đó.

Vậy mà…

Tào Tháo mỉm cười:

-A Phúc, trong thành Hứa Đô danh sĩ nhiều như mây, người tài hoa nhiều không kể xiết. Vì sao ngươi lại đánh giá cao Bộ Chất?

Ta có thể nói cho ngươi là trong lịch sử, Bộ Chất từng làm tể tướng đông Ngô sao?

Tào Bằng cũng cười:

-Danh sĩ trong thành Hứa Đô nhiều như mây, nhưng có một vấn đề là ta không biết bọn họ.

-Hả?

-Hơn nữa, em gái của Bộ Tử Sơn là thị nữ bên cạnh ta. Ta có thể hiểu rõ Bộ Chất hơn người khác.

Khuôn mặt Tào Tháo trầm xuống:

-A Phúc, ngươi không biết là tiến cử người hiền nên tránh người thân ra sao?

-Nếu là tiến cử người hiền, vì sao lại phải tránh người thân? Bộ Chất rõ ràng là người thích hợp nhất, vì sao ta lại phải e ngại chứ?

Nếu đổi lại là do người khác nói ra thì Tào Tháo sẽ rất mất hứng. Nhưng Tào Bằng cứ một mực nói vậy khiến Tào Tháo rất cao hứng, càng chứng minh là Tào Bằng không có ý gì đặc biệt, chỉ một lòng làm bổn phận của mình.

-Vậy ngươi nói rõ một chút, Bộ Chất thích hợp như thế nào?

-Thứ nhất, Bộ Chất là người Quảng Lăng. Hơn nữa, từ đầu năm Kiến An thứ hai đã tới Hải Tây, có thể nói là vô cùng quen thuộc Hải Tây.

-Hãy nói tiếp đi.

-Thứ hai, gia huynh yên ổn được ở Hải Tây là nhờ có hai người hậu thuẫn.Một là Cận Y Lô trường Bộc Dương Khuê, người kia chính là Bộ Chất. Nói về bình định Hải Tây, chỉnh đốn thương thị, phát triển đồn điền thì Bộ Chất đều tham gia vạch kế hoạch ngay từ ban đầu. Nếu nói người hiểu rõ tình hình ở Hải Tây nhất, ngoại trừ gia huynh ra thì chỉ có hai người Bộ Chất và Bộc Dương Khuê. Bộc Dương tiên sinh tài học hơn người, nhưng có phần cố chấp, không có khả năng biến hóa. Thực ra, ta vẫn luôn cảm thấy chức quan địa phương của Bộc Dương tiên sinh không thích hợp lắm. Vị trí của hắn có lẽ thích hợp làm ngũ kinh bác sĩ trong thái học viện, dạy thương nhân. Hì hì, thế phụ chớ có trách ta. Đây là ý của ta chứ không phải ý của hắn.

Từ khi Tào Bằng rời khỏi Từ Châu, hắn đã biết là sức khỏe Bộc Dương Khuê không tốt lắm. Hải Tây hoang vắng. Tuy bây giờ đã trở thành vùng giàu có của Lưỡng Hoài nhưng môi trường vẫn có chút không tốt. Trong thư từ qua lại với Đặng Tắc, Tào Bằng từng hy vọng có thể tìm cho Bộc Dương Khuê một chức quan ở Hứa Đô để hắn có thể an hưởng tuổi già. Dù sao thì tuổi tác của Bộc Dương Khuê cũng cao rồi.

Tào Tháo cười nói:

-Cẩn thận, chớ có nghĩ linh tinh nhiều. Ngươi hãy nói tiếp đi.

-Bộ Chất thì khác. Hắn mặc dù xuất thân danh gia vọng tộc nhưng lại nghèo khổ từ nhỏ, được thẩm thẩm chăm sóc, nuôi lớn. Vì vậy, hắn hiểu rõ nổi khổ của người dân. Hắn biết cách ứng biến, lại thông hiểu chiến sự. Hơn nữa, hắn suy nghĩ tinh tế, biết nhìn đại cục, có thể chủ quản một phương. Thế phụ nói không sai. Người tài ở Hứa Đô nhiều không kể xiết nhưng điệt nhi nghĩ người thích hợp làm điền đô úy ở Hải Tây chỉ có Bộ Tử Sơn. Mặt khác, Bộ Tử Sơn thay thế cho gia huynh là nối tiếp chính lệnh. Thế phụ, không nên thay đổi quá nhiều. Nếu như Hải Tây có thể duy trì phát triển được, nhất định phải kéo dài chính lệnh. Nói thật, ta rất lo lắng là nếu đổi thành một người lạ thì sẽ có những thay đổi nhất định. Sẽ có người nóng lòng muốn tạo dựng tiếng tăm của mình, lập công mà cố gắng rũ bỏ toàn bộ cố gắng của người tiền nhiệm, nói thẳng ra là kiếm củi vất vả ba năm, thiêu một giờ. Nhẹ nhàng thì họ cũng làm cho dân chúng u mê, không biết nên làm thế nào.

Về điểm này, Tào Bằng chỉ nói theo cảm tính. Trải qua kinh nghiệm công tác ở kiếp trước, hắn đã quen với việc thay đổi liên tục. Mặc cho người trước sửa chữa đường phố thế nào, người kế tiếp đảm nhiệm vừa đến liền cho rằng người kia không hề có thành tích gì, vì thế đường làm được một nửa thì ngừng lại, chờ lựa chọn công trình khác. Vì thế, nên kiến trúc thành phố bị xây dựng hỗn loạn, không có đường lớn nào đàng hoàng. Cảm giác giống như khi đi trên một con đường, đi đến nửa đường thì phát hiện con đường trở nên gồ ghề không bằng phẳng, chẳng khác nào hai con đường khác nhau cả. Đây cũng là một hiện tượng quan lại đặc trưng thời hậu thế.

Còn lời Tào Bằng nói, ý là: mới vào thì ngăn nắp, nhưng bên trong thối rữa. Thời thái bình thì có thể làm ẩu nhưng chiến tranh thì không thể như vậy. Giống như việc đồn điền quốc sách này càng phải ăn khớp với nhau hơn.

Tào Tháo liên tục gật đầu, tỏ ý bằng lòng.

-Còn lý do gì nữa?

-Lý do nữa là, ta biết rõ Bộ Tử Sơn nhưng không biết những người tài ở Hứa Đô.

Tào Tháo cười ha hả: