Chương 49: Cố Tam đậu Cử Nhân

Mùa đông lại đến, năm nay lại là một năm không có tuyết rơi, nhưng dù không có tuyết, ngoài trời vẫn đặc biệt lạnh lẽo.

Thời điểm cuối năm, nông dân không phải lo mùa vụ nên hầu như mọi người trong Tây Tử thôn đều rãnh rỗi. Cũng là lúc này, Tô Dương trấn đã bắt đầu dán thông cáo mở hội thi hương. Năm nay không có bởi vì thiên tai mà người tham gia thi cử ít đi, mà ngược lại, người đăng kí dự thi đông muốn gấp rưỡi năm rồi.

Lại nói, nhà Tử Tình năm nay không chỉ một mình Cố Tam đi thi, mà còn có Tử Dục cũng sẽ đăng ký dự thi. Cố Tam nói, để cho Tử Dục đi thi cũng không phải vì muốn hắn thi đậu cái gì, chỉ là muốn Tử Dục có thể được rèn luyện để có thêm kinh nghiệm và rút ra bài học thực tế của phòng thi.

Cả nhà sau khi nghe Cố Tam nói thì gật đầu tán thành, Tử Dục cũng có chút háo hức mong đợi. Hắn có chút chờ mong cuộc thi này.

Ngày 18 tháng 11 năm 1023, Cả nước Đại Tề mở cuộc thi hương. Ở Kinh thành ngày này cũng đang tổ chức thi Hội.

Hôm ấy trời còn chưa sáng, cả nhà đã thức dậy. Tô thị tự tay vào bếp gói bánh chẻo cho Cố Tam mang theo ăn. Tử Tình cũng bỏ thói quen ngủ nướng của mình mà phá lệ dậy rất sớm. Tử Tình ngồi trên vạc dài trong bếp phụ Tô thị nắn bánh chẻo. Tử Nương thì phụ băm thịt nhồi nhân. Tử Diệc thì xách nước mang vào bếp, ngay cả Tiểu Ngũ nhỏ bé cũng phụ một tay là chụm lửa.

Cố Tam và Tử Dục hiện tại đang ngồi ngoài giường có lò sưởi đọc sách. Quan sát nét mặt, Tử Dục có vẻ khẩn trương, nhưng Cố Tam thì rất bình thản. Cố Tam ngồi ngay ngắn, lưng thẳng như tùng, ánh mắt nhàn nhạt nhìn vào trang sách. Tử Dục nhiều lần ngước đầu quan sát vẻ mặt Cố Tam, dần dần Tử Dục cũng thu lại cảm xúc và có chút phong thái giống Cố Tam. Bình thản ngồi đọc sách.

Ông mặt trời vừa hé ra ánh sáng đầu tiên trong ngày, Cố Tam và Tử Dục cũng bắt đầu lên xe ngựa để đi thi. Cũng không biết có phải vì ảnh hưởng năm ngoái Tử Tình đổ bệnh ngay những ngày thi hay không, chỉ biết năm nay Cố Tam đặc biệt không cho phép ai đưa hắn đi thi hết. Bởi vậy, hiện tại cũng chỉ có hai người Cố Tam và Tử Dục trên xe ngựa và Lôi Đà ngồi đánh xe thôi. Tô thị và đám người Tử Tình chỉ có thể đứng ngoài cổng nhìn theo chiếc xe ngựa từ từ chạy xa rồi biến mất trong tầm mắt.

...

Ở đây, cứ mỗi lần đến ngày thi hương thì tiếp đó ba bốn ngày trời không khí đặc biệt mang theo một cái gì đó đè nén. Hầu như mỗi người đều đang hồi hộp chờ đợi kết quả cuộc thi. Không chỉ những nhà có người thân đi thi mang theo chờ đợi mà gần như toàn bộ thôn trấn mọi người đều chờ đợi. Bởi vì thường theo phong tục ở đây, nhà nào có người thi đậu thì nhất định phải nấu một bữa cơm mời mọi người ăn mừng. Tại vì từng có một câu nói: “Quan chính là cha mẹ của dân, cha mẹ thì phải lo cho con cái của mình, mà chuyện ăn uống lại xếp đầu trong vấn đề đó. Ngươi thi đậu, có nghĩa tương lai ngươi sẽ làm quan. Muốn biết ngươi có là vị quan tốt hay không, thì phải xem bữa cơm ngươi nấu thế nào.” Chuyện này tuy có chút không lô-gic, nhưng người nơi đây lại xem nó như là một cái gì đó quan trọng và không thể không làm theo.

Cũng vì bữa cơm có cá có thịt đó. Đối với những hộ nghèo ở đây lại như một thứ xa vời. Còn nhớ Tử Tình lúc mới đến, còn không phải là xuyên suốt chỉ toàn ăn cơm rau thôi sao, dù là cơm rau thôi đó, nhưng là chỉ được ăn lửng dạ. Vì vậy, nàng đương nhiên hiểu được cái không khí hồi hợp chờ đợi này là như thế nào. Và bọn họ, những người ngèo khó cả năm trời mới được ăn thịt một lần cũng nhờ phúc của chuyện này mà con cái họ được ăn một lần thịt ngon. Cũng có lẽ bởi vì vậy nên những ngày này không ít người thắp nhan cầu khẩn cho người mình quen biết sẽ thi đậu. Cầu khẩn nhiều như vậy chẳng qua cũng chỉ vì bữa ăn no của các con.

.....

Sáu ngày hồi hộp và chờ đợi, cuối cùng cũng có kết quả của cuộc thi. Và dĩ nhiên, tên Cố Tam rất dễ dàng nằm trong danh sách người duy nhất giành được chức vị Cử Nhân trong cuộc thi lần này. Nhưng mà, chuyện Cố Tam thi đậu cử nhân đối với cả nhà cũng không có gì bất ngờ, bởi vì hầu như cả nhà đều có phần nắm chắc và tin tưởng vào thực lực của Cố Tam. Chuyện đáng nói ở đây là Tử Dục cư nhiên lại đậu vào danh hiệu Tú Tài. Chuyện này làm cả Tây Tử thôn oanh động.

Người ta, không ít người đọc sách cả chục năm, đi thi cả chục lần còn không đậu. Tử Dục nhưng mà mới đọc sách hai ba năm lại có thể mơ mơ mà đậu được Tú Tài. Chuyện này có thể nói là bất ngờ ngoài dự đoán của mọi người. Cũng vì điều bất ngờ này, cả nhà Tử Tình đã rất vui vẻ. Cố Tam cũng vì đều này nên đặc biệt nói sẽ nấu một bữa cơm thật lớn đễ mời mọi người đến chia vui cùng nhà hắn. Cố Tam lúc này vui mừng tới nỗi quên luôn chuyện hắn cũng là người duy nhất đỗ cử nhân trong đợt thi lần này.

Trấn Tô Dương khi biết được Tử Dục như vậy mà cũng thi đỗ Tú Tài thì ngẹn lời. Dù sao cũng không ai ngờ tới một thiếu niên chỉ mới đọc sách hai năm lại có thể thi đậu tú tài. Nhưng mà sự thật là sự thật, Tử Dục quả thật đã có tên trong bản đỏ. Mọi người giờ phút này chỉ có lắc đầu cảm thán, Cố Tam gia người ta là được sao phúc tinh chiếu xuống đấy.

Ngày 30 tháng 11. Nhà Tử Tình đặc biệt đem về 25 con heo lớn. Tô thị buổi chiều hôm đó đã đi hết tất cả các nhà trong thôn nhờ mọi người đến phụ giúp nấu bữa cơm ăn mừng. Đây cũng là tục lệ, nếu muốn mời nhà nào đến ăn cơm mừng thi đậu, thì trong nhà sẽ có người đi đến nhà những người thân quen nhờ họ đến phụ giúp đỡ nấu phụ cơm.

Nghe thấy 25 con heo đúng là có vẻ khoa trương, nhưng Cố Tam không phải vì cố tình làm lớn để ăn mừng mà là muốn nhân cơ hội này nấu bữa cơm ngon để tiếp đãi những người đã từng giúp hắn lúc hắn nghèo khó, cũng vì hắn muốn tự dặn với mình, tương lai nhất định phải làm một vị quan tốt.

Cố Tam từng nói, hắn có thể cầm tiền đến cho người, nhưng nếu làm vậy người nhận tiền sẽ có cảm giác mình không được tôn trọng, ngược lại có khi làm thế sẽ tập thành thói quen hàng xóm đối tốt với nhà hắn chỉ vì lợi ích của bản thân. Và hắn cũng sẽ dần đánh mất đi những người bạn tốt. Cũng bởi vì điều này mà dù trong nhà Cố Tam từ lâu đã không còn túng thiếu cũng không bao giờ cầm bạc cho những người đã giúp mình. Cả nhà chỉ im lặng giúp trong bóng tối mà không để người khác biết. Tử Tình sau khi nghe Cố Tam nói thì gật gù, quả nhiên cha nàng không phải một người nông dân đơn giản, cha chính là người có lối suy nghĩ sâu xa thấu đáo a.

Trở lại, cả thôn nghe nói Cố Tam làm tới 25 con heo về nấu cơm ăn mừng thì đều quá mừng rỡ. Thông thường, nhà người ta ăn mừng nhiều lắm cũng chỉ khoảng 5 con là cùng. Đó là đối với những nhà giàu có khá giả, còn người nghèo khó thì chỉ có thể mần gà nuôi ở nhà để ăn mừng thôi. Dù vậy, đối với người nghèo quanh năm không có ăn qua thịt, dù cho mỗi nhà chỉ được chia có một miếng thịt nhỏ xíu thì đã là vui mừng lắm rồi. Bây giờ Cố Tam gia người ta mần tận 25 con heo, cũng không có ai nói Cố Tam gia khoa trương. Bọn họ chỉ biết, nếu mần tới 25 con, vậy chia ra cho cả thôn cùng ăn thì có nghĩa là mỗi nhà có thể ăn tới hai ba miếng thịt. Nhưng đến khi Cố Tam cho người mang thịt đem cho mọi người mới kích động. Cố Tam chia mỗi nhà trong thôn đều hai ba cân thịt.

Ngày 2 tháng 12.

Hôm nay nhà Tử Tình đặc biệt náo nhiệt, Những ngôi nhà trong thôn hầu như đều khóa kín cửa nẻo vì phải đến nhà Cố Tam phụ mần heo và ăn cơm mừng.

Tử Tình mới sáng sớm đã bị Tô thị cho người gọi dậy, Tô thị nói hôm nay nhà có khách, không để nàng ngủ nướng bị người ta biết được sẽ cười thủng ruột.

Tử Tình dù không mấy tình nguyện nhưng vẫn lòm còm bò dậy. Để Hộ Vi mang nước cho nàng lau mình rồi mặc vào bộ trang phục vải bông dày màu hồng phấn. Tóc cũng được búi thành hai cục tròn vo ở đỉnh đầu. Gương mặt vốn tròn nộn nộn vì vậy nhìn càng thêm hoạt bát đáng yêu.

Tử Nương hôm nay ăn bận cũng phá lệ cực xinh đẹp, nàng bận một bộ Tử Y bằng gấm, độ dày vừa đủ, tà áo mềm mại thướt tha theo từng bước chân. Đặc biệt ở eo thon còn gài theo một cái túi hương hình hoa mẫu đơn do chính tay nàng thêu càng làm tôn thêm nét đẹp dịu dàng. Nhìn qua quả nhiên là một thiếu nữ động lòng người.

Dù Tử Tình và Tử Nương mặc đồ mới xinh đẹp, nhưng vẫn phải nhận mệnh vào bếp làm phụ Tô thị và mọi người. Cố Tam và Tô thị nói:

“ Dù hiện tại nhà chúng ta có hạ nhân, nhưng mà chúng ta vẫn là nông dân, quy định tổ tiên truyền lại nhất định phải tuân theo. Những việc này là phải đích thân chúng ta cùng bà con cùng làm. Đó chính là sự đoàn kết mà tổ tiên đã nói.”

Tử Tình khi nghe Tô thị và Cố Tam nói thì gật gù. Nàng cảm thấy tuy có chút vất vả nhưng đúng là những dịp thế này cùng nhau làm thì mới có ý nghĩa và vui vẻ. Nàng vẫn không quên ngày trước khi còn ở hiện đại. Lúc đó còn nhỏ, khi ấy mỗi khi có đám giỗ hay đám cưới gì thì chủ nhà sẽ đích thân đi mời bà con lối xóm thân bằng quyến thuộc. Sau đó cách ngày đám khoảng 1 ngày thì sẽ có bà con lối kéo lại nhà có đám phụ giúp. Nữ thì cùng nhau gói bánh tét và bánh ích và chuẩn bị đồ để nấu đám, còn nam thì sẽ đi mấy hộ gia đình có bàn ghế chén tô nồi chảo mượn về.

Lúc đó, rất nhiều rất nhiều người loay hoay cùng nhau làm việc, cũng là những lúc như vậy mọi người sẽ phát huy sức bà tám của mình. Đem chuyện trên trời dưới đất đều nói ra, người nói người hưởng ứng. Không khí đó thật sự rất hòa thuận, rất bình dị.

Nhưng là... đợi khi nàng lớn lên, con người bắt đầu rộn rã hấp tấp lo kế sinh nhai, những lúc tụ họp như vậy ít dần rồi hầu như biến mất. Người ta lúc đó tổ chức đám tiệc đều vào nhà hàng, hoặc là mướn nhà hàng đem lại. Người đến dự đám vội vã ăn vội vã uống, sau đó vội vã ra về. Rồi nào là nhạc sống đùng đùng, nhạc DJ, nhạc remix được mở lên om sòm cả một khu xóm, kinh động mấy ngày. Chưa kể ngay cả đám ma cần phải yên tĩnh cũng bị làm cho nháo động lên. Có người nói, đám ma có nhạc sống là bình thường có gì đâu. Nhưng là Tử Tình lúc đó rất dị ứng. Thử hỏi, người chết cần cái gì? Cần được yên tĩnh a. Nếu có mở cũng sẽ là kinh phật hoặc là kinh thánh theo từng tôn giáo, như vậy linh hồn người chết mới được nhẹ nhàng và an tĩnh lại. Đằng này cứ nhạc kèn đùng đùng lên. Trai gái cười giỡn ăn mặt hở hang đứng nhảy nhót ca hát. Còn chưa nói có người rượu bia quá độ đến nỗi ngày đám ma mà lại hát bài “Vui mừng ngày cưới” nữa. Tử Tình rất chán ghét chuyện đó. Nàng từng nói với mẹ nàng. Nếu sau này nàng chết mà ai dám mướn nhạc sống vào đám ma của nàng coi chừng nàng tức quá sẽ về bẻ cổ hết cái tụi đó á. Mẹ nàng nhưng là cười gật đầu, mẹ rất đồng ý với ý kiến Tử Tình. Mẹ nói mẹ cũng rất ghét.

Trở về trong phòng bếp.

Tử Nương dắt tay Tử Tình bước vào. Tô thị đang ngồi ướp thịt trên vạc nhỏ. Xung quanh là một đám thôn phụ khoảng hơn chục người. Có người nhặt rau, có người chặt thịt, người thì nhồi bột, người thì nhóm lửa. Nhà bếp vốn đã chật hẹp giờ đây lại càng cảm thấy chật hẹp hơn.

Đám thôn phụ nhìn thấy Tử Nương và Tử Tình bước vào thì ngưng tay lại đánh giá hai người các nàng rồi xuýt xoa khen ngợi.

Tử Nương kéo Tử Tình bước tới phía trước vén nhẹ váy chào hỏi theo kiểu tiểu bối hành lễ trưởng bối. Các thôn phụ thấy vậy thầm gật đầu trong bụng. Lại càng cảm thấy cách làm người của nhà Cố Tam gia quả nhiên không có chỗ nào để chê trách. Một đám thôn phụ cũng ngưng tay lại người ngồi thì đứng, người đứng thì phủi phủi tay vào áo, rồi khom lưng trả lại lễ chào hỏi của hai người Tử Tình.

Có không ít con dâu thấy Tử Nương và Tử Tình muốn làm việc thì vội ngăn cản. Họ nói nào là để hai cô nương nghỉ ngơi đi, bọn họ làm được rồi. Hai cô nương bây giờ là cành vàng lá ngọc, là kim chi ngọc diệp làm sao có thể để vào bếp đây.

Tô thị nghe mọi người nói trong lòng rất là thích ý, nhưng ngoài mặt ngược lại tỏ vẻ nghiêm túc, Tô thị nói cái gì mà cô nương kim chi ngọc điệp chứ, các nàng cũng chỉ là một thôn cô thôi, ở đâu mà ra nhiều chuyện như vậy. Còn nói mọi người đừng có khen hai nha đầu kia, không khéo hai nàng lại phổng đuôi đấy.

Tô thị lời nói nghe rất chân thành, rất từ tốn. Đám con dâu nghe xong thì gật gù cũng không nói nữa, nhưng là mọi người đối với Tô thị lại càng thêm thân cận. Cố Tam gia người ta a, dù có tiền có của nhưng vẫn rất bình dị gần gũi a. Không có hống hách với những người nông dân chất phác bọn họ đấy.

Tử Nương thấy mọi người đã dời đề tài đi rồi thì cười thân thiện, quen thuộc bước về phía mọi người bắt đầu hỏi thăm người này vài câu, hỏi về người kia vài câu. Dĩ nhiên lời nói vẫn rất dịu nhẹ và lễ phép. Chờ chào hỏi xong xuôi Tử Nương cũng đã săn tay áo bắt đầu làm việc.

Tử Tình thì có chút ngỡ ngàng, có chút không biết làm sau. Thật ra ở giữa chốn đông người nàng không có sợ, nàng chỉ sợ ở chốn đông người mà ai cũng biết nàng mà nàng không biết ai kia mới là đáng sợ. Càng tệ hơn là không được trưng ra bộ mặt lạnh lùng theo thói quen của mình nữa chứ. Hiện tại nếu có ai đứng gần Tử Tình nhất định sẽ phát hiện gương mặt đang cười ngọt ngào kia khóe miệng đang giật giật mất tự nhiên.

Tử Tình cố kìm nén nét mặt của mình để nó không khó coi rồi cũng bước tới chào hỏi mọi người một chút. Sau khi chào xong thì nhanh nhẹn chạy lại gần Tô thị ôm một rổ tỏi qua một bên ngồi bóc vỏ.

Thật ra tình huốn này Tử Tình đã sớm nghĩ đến, chẳng qua nàng không biết khắc phục làm sao. Ngày trước, khi còn ở nhà chính Cố gia, Tử Tình là một con ma bệnh. Tiếp xúc với người lạ nhiều nhất chính là mấy vị đại phu. Sau lại ra ở riêng, vì nhiều chuyện rắc rối lại thêm thân thể yếu ớt Cố Tam và Tô thị chừng nàng như chừng kho báo vậy, hở một chút là chơi trò giam lỏng, Tử Tình dù có muốn tiếp xúc với mọi người cũng quá khó a. Huống chi nhà nàng lại xây tường rào cao 10 mét. Ở trong nhà muốn nhìn ra đường cũng phải bắt thang cao 10 mét mới nhìn thấy được. Bởi vậy, đối mặt với một đám thôn phụ này, hầu như ai cũng biết nàng, chỉ có nàng là không biết ai a.

Sự xuất hiện của Tử Tình và Tử Nương lại là chủ đề cho đám thôn phụ này bàn tán, nói nhỏ có, nói lớn có, trò truyện có. Quả nhiên người ta nói, ba nữ nhân cộng một con vịt sẽ thành cái chợ, mà ở đây là một đám thôn phụ này phải nói là một cái chợ lớn mới thành lập đấy.

Khi mọi người đang nhao nhao cười nói thì một thôn phụ có gương mặt chữ điền bốn góc giọng sang sảng nói với Tô thị.

“Tô Ngọc muội tử, hai khuê nữ nhà muội quả thật như hoa như ngọc nha. Thật là xinh đẹp nhất trong các cô nương ở xung quanh thôn trấn chúng ta a, lại còn rất hiểu chuyện biết làm việc giúp đỡ muội nữa, ta thật sự ghen tỵ với muội” Thôn phụ mặt chữ điền nói xong thì cười hớ hớ. Nhìn qua có vẽ hơi sỗ sàng nhưng chính là lời nói chất phác mang đậm tính thôn cô.

Tô thị ngước đầu nhìn hai đứa con gái rồi cười với vị thôn phụ kia. “Tố tỷ, tỷ nói khoa trương rồi. Nào có như thế, hai nha đầu này cũng như mấy cô nương khác thôi, để các tỷ chê cười rồi”

Tô thị cười nhẹ nhàng đáp lại, tuy là lời nói khiêm tốn cực kỳ nhưng trong mắt Tô thị không giấu được tia vui vẻ. Ai lại không vui khi con cái của mình được mọi người khen cơ chứ.

Triệu con dâu là người có giao tình tốt với nhà Tử Tình, nghe Tô thị nói vậy thì cười nói:

“Tô Ngọc, muội cũng không cần khiêm tốn làm gì, ta thấy Tố tỷ nói thật không sai” Triệu con dâu nói tới đây thì có chút do dự ngập ngừng “ Nhưng mà... thật ra cũng là nhà ngươi có phúc, nha đầu nhà ngươi có phúc. Lúc trước con bé bị phỏng,... ta còn lo lắng tương lai nàng sẽ.... Cũng may trời phật phù hộ cho các ngươi.”

Triệu con dâu lời nói có cảm thán và chứa đầy thân thiện. không có một chút nào cười chê. Trong giọng nói còn ẩn ẩn một chút lo lắng đã qua rồi.

Phòng bếp phút chốc mọi người trầm mặt im lặng, không ít đôi mắt càng liếc về phía Tử Nương. Có vài đôi mắt không càng quấy nhìn chằm chằm mặt nàng như soi mói xem có vết sẹo nào ẩn dấu trong lớp son phấn không. Tử Nương vẫn điềm đạm giữ vững nụ cười trên môi, cũng không vì mọi người soi mói mà tỏ ra tia khó chịu nào.

Mà cũng phải nói, nếu là lúc trước Tử Nương mà gặp tình huống này nhất định nâng mắt lên phát ra tính tình rồi đấy, nhưng có lẽ thời gian qua sinh hoạt trong một gia đình ấm áp đầy tình thương này đã làm bản tính xấu của Tử Nương đã thay đổi và biến mất hoàn toàn.

Mọi người lúc này cũng biết mình có chút quá đáng, lại thấy Triệu con dâu mặt có chút tái nhợt ngại ngùng. Tô thị cười cười giải vây.

“Aiii... nói nào ngay lúc đó muội cũng rất lo lắng, cũng may lúc ấy gặp được quý nhân, cho một ít dược quý nên dung mạo nàng mới trở lại như trước. Cũng là lúc đó nhờ Triệu tỷ tỷ an ủi và giúp đỡ ta, nếu không có lẽ lúc đó con gái nhà ta qua không nỗi rồi.”

Lời nói Tô thị mang hai tầng ý nghĩa, thứ nhất là nói sẹo trên mặt Tử Nương lành là bởi vì có cao nhân cho thuốc, mà cao nhân đó không cần nói mọi người cũng biết là ai rồi. Thứ hai là nói lúc nàng gặp khó khăn Triệu con dâu là người dang tay giúp đỡ nhà nàng, bởi vậy lời nói Tô thị còn mang theo tia cảm kích.

Tử Tình ngồi một bên lột vỏ tỏi một bên quan sát biểu hiện mọi người. Nàng đang cố gắng nhớ kỹ những gương mặt không thiện ý. Qua lần này nàng sẽ thu hồi chuyện giúp đỡ bọn họ.

Tử Tình biết, nhà nàng có danh tiếng tốt lan xa cũng không phải ai cũng sẽ nghĩ tốt các nàng, ngược lại có người ganh tỵ với các nàng nữa. Cũng có không ít người cười chê nói nhà nàng phất lên được còn không phải bởi vì núp váy làm chó trung thành cho người khác sao còn ở đó khoe mẽ. Tuy vậy, trước những lời đàm tiếu đó, nhà Tử Tình vẫn giữ một bộ dạng không để tâm. Miệng là của bọn họ, các nàng cũng không thể bảo họ câm. Thôi thì giữ vững trầm mặt, ai nói gì mặc kệ, chỉ cần cả nhà no đủ vui vẻ là được.

Triệu con dâu nghe Tô thị nói thì giương ánh mắt cảm kích về phía Tô thị, nàng thật ra không nghĩ tới lời nói của mình lại làm Tử Nương lâm vào tình huống bị người soi mói. Nàng sợ Tô thị sẽ tức giận. Không ngờ Tô thị không giận ngược lại còn nhắc nhở chuyện nàng giúp một nhà nàng ta trong thời gian khó khăn kia. Triệu con dâu trong lòng có chút cảm động thầm nghĩ “Đúng là người của Cố Tam gia đều là người tốt”.